Historie Enka Mannenkoor Ede

De eerste 40 jaren van het EME.

In het herfstnummer van de “Spindop” uitgaven van 1964 stond uitgebreide informatie over het Enka’s Mannenkoor Ede (EME) en wel over de eerste 40 jaar van het koor: 1925-1965. Zoals het meestal gaat, begint het klein en eenvoudig. Als dan echter de voedingsbodem goed is, in dit geval de behoefte aan groepsgewijs zingen, dan kan uit een simpel gebeuren iets groots ontstaan. Zo ging dat ook met het koor.

De toenmalige beheerder van de Reehorst, de heer Karel Laurens, die ook werknemer bij Enka was, richtte in 1925 een dubbel mannenkwartet op. Al binnen het jaar was het kwartet een mannenkoor geworden met de heer Post als voorzitter. De heer J.F. van Zutphen, een zeer muzikale man uit Wageningen, werd dirigent. Als bekwaam zangpedagoog en zelf een geschoold cellist bij de toenmalige ‘Arnhemse Orkestvereniging’, haalde hij al het mogelijke uit het koor, dat latent aanwezig was. Hij gaf het koor allure.

Fotocollage EME, wie is wie?

Al in 1935, dus 10 jaar na de oprichting, organiseerde het koor een concours in Ede, waaraan maar liefst 47 verenigingen deelnamen, bestaande uit ca. 2000 mannen en vrouwen. Een ongekend groot festival voor het dorp Ede. Enka’s mannenkoor werd Ede’s cultuurbezit. Het koor bestond in die jaren uitsluitend uit Enka-werknemers. Dat veranderde in de verschrikkelijke crisisjaren. Ook koorleden hoorden bij de ontslagenen en zij meenden dat ze dan niet meer bij het koor hoorden. Dat misverstand werd al snel uit de weg geruimd en zij bleven als ex-werknemers lid van het koor. Op die manier kregen zij een minder moeilijke periode.

Koor en dirigent uit de beginjaren.

In 1947, kort na de Tweede Wereldoorlog, nam de dirigent, de heer Van Zutphen, afscheid. Hij droeg de dirigeerstok over aan Jan Coljé. De heer Coljé was echter nog niet helemaal beschikbaar. De heer Albert Pijl, ook een muzikale man, nam het dirigentschap tijdelijk over tot de heer Coljé in 1951 beschikbaar kwam. Vanaf dat moment kwam er voor het koor een ongekende bloeiperiode. Hij voerde het koor naar de uitvoeringen van klassieke werken. Fragmenten uit de operaliteratuur werden hoogtepunten van elk concert.

Verscheidene bekende operazangers werkten aan de uitvoeringen mee. Het aantal zangers telde in die jaren ca. 80.

Het koor had een groot aantal vrienden en vriendinnen in de omgeving, maar ook ver in den lande. Een zeer bekend solist is de heer Herman Krebbers, die ook het koor een warm hart toedraagt.

Ook bekende pianisten uit die tijd, de heren Henk Gort, Joop Stringa en Jan Sinning. Zij verleenden het koor medewerking bij de officiële concerten. Sopranen uit die tijd waren Koosje Zomer, de dames Top en Wolfs. Wij zijn ervan overtuigd dat we hiermee niet alle namen genoemd hebben, die een belangrijke plaats hadden bij de uitvoeringen. Enka’s mannenkoor had een vaste plaats in het hart van de Edese gemeenschap gekregen en daarbuiten is de reputatie gevestigd, dus het koor was één van de besten van ons land. Het is klein begonnen en het is uitgegroeid tot iets moois.

30 januari 1950, het 25 jarig bestaan van het EME.

Op de foto van links naar rechts: D. v reeuwijk, voorzitter; W. Scholten, 2e voorzitter; C.E. Geldhof, secretaris; N. Boot, penningmeester; Jan Coljé; P. Pik, 2e penningmeester; Jan van Reemst, commissaris algemene zaken; E.R. Kiers, 2e secretaris; A. v. Aggelen, bibliothecaris (J. de Jong, materiaalbeheerder en erebestuurslid Joh. Onderstal ontbreken op de foto).

Op de foto van links naar rechts: D. v reeuwijk, voorzitter; W. Scholten, 2e voorzitter; C.E. Geldhof, secretaris; N. Boot, penningmeester; Jan Coljé; P. Pik, 2e penningmeester; Jan van Reemst, commissaris algemene zaken; E.R. Kiers, 2e secretaris; A. v. Aggelen, bibliothecaris (J. de Jong, materiaalbeheerder en erebestuurslid Joh. Onderstal ontbreken op de foto).

Het is onmogelijk alle concerten waar het koor aan deelnam te noemen. Enkele, zonder de andere tekort te doen, willen we toch aanhalen:

  • In de “Koningsburg” in Krefeld gaf het koor in 1957 een klinkend concert, dat geleid heeft tot hechte banden met het Krefelder Mannenkoor.
  • Ook een werkbezoek in 1960 van de toenmalige koningin Juliana aan Ede werd o.a. opgeluisterd in “De Arbeidszorg” door een prachtig liederenprogramma. De heer Coljé met koor mocht toen het genoegen smaken aan Hare Majesteit te worden voorgesteld.
  • Geroemd werden ook de concerten, die gegeven zijn voor charitatieve doelen. Het koor en de leiding stelden zich belangeloos ter beschikking voor liefdadige concerten en veel geld is door hun zangkunst terecht gekomen bij de minderbedeelden in de samenleving.
  • Bij het 40-jarig bestaan op 6 februari 1965 hield het koor een stijlvolle receptie in “De blijde Wereld”te Lunteren met tot slot een zeer geslaagde feestavond. Veel directieleden van de toenmalige AKU waren toen aanwezig.

In de sprong naar het heden, na 1965 is er veel gebeurd, o.a. de naamsveranderingen van “ENKA” naar “AKU” en later naar “ENKA Glanzstoff”, maar het “Enka Mannenkoor Ede” mocht zijn naam behouden.Koorreizen

Naast binnenlandse optredens zijn er in de 96 jaar veel landen bezocht zoals Duitsland, Engeland, Oostenrijk, Luxemburg, Tsjechië enz. Er is opgetreden op bijzondere plekken zoals bij het Holocaust monument in Berlijn, in de VW-fabriek in Wolfsburg, in concertzalen en historische kerken zoals de Stephansdom in Wenen en de St. Nikolauskerk in Oberndorf, waar het “Stille Nacht” voor het eerst is opgevoerd.

Soms georganiseerde optredens zoals optredens met plaatselijke koren of spontaan in fraaie kerken of gebouwen

Naast een muzikale uitdaging is de relaxte atmosfeer tijdens deze reizen een van de redenen waarom er een grote onderlinge band is binnen het koor.

Huidige Ontwikkeling

In de 20e eeuw was het in een koor zingen de voorloper van de hedendaagse teambuilding en een bindingsmiddel aan het bedrijf, net zoals de ENKA-huisvesting en het oprichten van de ENKA (gezelligheid) verenigingen. Nu worden steeds meer de individuele voordelen van het actief bezig zijn met muziek ontdekt, zowel voor je gezondheid als voor het sociale leven. Het is ook een activiteit die je tot op zeer hoge leeftijd kunt beoefenen om zo de grijze cellen actief te houden.

Daarnaast is het ook mogelijk om naar vermogen aan fysieke inspanning deel te nemen, zoals aan de jaarlijkse fruitpluk waardoor het koor het huren van zalen, solisten en overige activiteiten kan bekostigen en de contributie laag kan houden.

Ook de verhuur en opbouw van het podium is een financiële en kameraadschappelijke topper. Maar er zijn ook diverse vieringen en evenementen waarbij we graag de partners bij betrekken. Kortom, u kunt bij EME volop genieten van organiseren of deelnemen aan activiteiten en optredens

Optredens

Bekend zijn de door het koor georganiseerde Oranje – en Kerstconcerten. Daarnaast is zoveel mogelijk ook een optreden georganiseerd met een ander koor. Recentelijk koren uit Slijk-Ewijk, Laren Gelderland, met het Gelders Opera en Operette Gezelschap GOOG en niet te vergeten optredens bij de EFZO-korenfestivals. ook met plaatselijke solisten als Tineke Rosenboom en Robert Muuse. Ook bij plaatselijke evenementen als de 4 mei herdenking, Taptoe. Ook wordt opgetreden in verzorgingshuizen.

EME in Coronatijd

Al snel na het jubileumconcert sloeg het Covid 19 virus toe in Nederland en in maart 2020 moesten de fysieke repetities gestopt worden en zijn alle optredens gecanceld. Onze repetitieruimte in Ons Huis is tot juni 2021 gesloten gebleven.

Zoom repetities via de PC waren een hulpmiddel om de stem toch wekelijks te kunnen trainen. Onze dirigent heeft hier snel op ingespeeld en wist de prettige, informatieve en vriendschappelijk sfeer vast te houden. Zodra het verantwoord was is tussentijds fysiek gerepeteerd in het Akoesticum of in de tuin van de Taborkerk.

Jubileumconcert op 1 februari 2020

Op 1 februari 2020 is het 95-jarig bestaan gevierd met een geweldig concert in een goed gevulde Junushoff in Wageningen. Niemand minder dan Petra Berger was de soliste die met zichtbaar plezier de samenwerking met het koor waardeerde en het later in haar mail omschreef als een hartverwarmend concert. Zij werd begeleid door de veelzijdige Edwin Schimscheimer, o.a. componist, organisator Kindergrachtconcerten, begeleider van vele artiesten van pop t/m licht klassiek enz.

met dank aan www.enka-ede.com